سیگار و تستوسترون

♨️ سیگار و تستوسترون

رابطه بین سیگار کشیدن و سطح تستوسترون همچنان بحث برانگیز است، با مطالعاتی که هم افزایش و هم کاهش غلظت تستوسترون را در افراد سیگاری گزارش کرده اند. این متن شواهد حاصل از مطالعات اپیدمیولوژیک، بالینی و مکانیکی را برای حل این تناقض ترکیب میکند.

در حالی که قرار گرفتن در معرض نیکوتین به طور موقت تستوسترون را از طریق مهار آنزیمهای کبدی و فعالسازی سمپاتیک افزایش میدهد، مصرف مزمن سیگار با ایجاد استرس اکسیداتیو، آسیب عروقی و غدد جنسی، تولید تستوسترون را سرکوب میکند. پاسخهای خاص جنسیتی و متغیرهای مخدوش‌کننده مانند سن یا بیماریهای متعدد این رابطه را پیچیده تر میکنند. در نهایت اثرات مضر بلند مدت سیگار بر سلامت غدد درون‌ریز از افزایش‌های موقتی هورمونی پیشی میگیرد.

تستوسترون یک آندروژن حیاتی برای سلامت تولیدمثل، متابولیک و اسکلتی-عضلانی است که توسط محور HPG تنظیم میشود. سیگار کشیدن با اختلالات غدد درونریز مرتبط است اما تأثیر آن بر تستوسترون به خوبی درک نشده است. گزارشهای متناقض که برخی نشان دهنده افزایش تستوسترون در سیگاریها و برخی دیگر کاهش آن را اعلام کرده اند. در واقع باید اثرات زمانی دوگانه سیگار (کوتاه‌مدت در مقابل بلند مدت) را بررسی کرد که تناقضات را از طریق لنزهای بیوشیمیایی، عروقی و اپیدمیولوژیک بررسی می‌کند.

نیکوتین سیستم عصبی سمپاتیک را فعال میکند و ترشح کورتیزول را افزایش میدهد که به طور موقت تولید تستوسترون را از طریق تعامل متقابل بین محورهای HPA و HPG تحریک میکند.

نیکوتین آنزیمهای سیتوکروم P450 (مانند CYP3A4) را مهار میکند و کاتابولیسم تستوسترون را کند کرده و سطح سرمی آن را افزایش میدهد.

قرار گرفتن زیاد در معرض نیکوتین، کاتکولامینها (مانند آدرنالین) را افزایش میدهد و پاسخ‌دهی سلولهای لیدیگ به هورمون لوتئینه کننده (LH) را تقویت می‌کند اما تمامیه اینها صرفا اثرات کوتاه مدت هستند و با مصرف مزمن سیگار گونه های فعال اکسیژن (ROS) افزایش پیدا میکند و استروئیدوژنز در سلولهای لیدیگ مختل می‌شوند و سنتز تستوسترون بیضه‌های کاهش می‌دهد.

آسیب اندوتلیال ناشی از سیگار، جریان خون بیضه ها را کاهش داده و رساندن مواد مغذی و هورمونها را محدود میکند. سیگار کشیدن، گلوبولین متصل شونده به هورمون جنسی (SHBG) را افزایش می‌دهد و تستوسترون زیست‌دسترس (فعال) را کاهش می‌دهد، حتی اگر سطح کل تستوسترون طبیعی باشد
نیکوتین در بلند مدت، پالس های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) را سرکوب می‌کند و سطح LH و FSH (هورمونهای حیاتی برای تولید تستوسترون) را کاهش می‌دهد.

یک متاآنالیز از ۱۲ مطالعه که روی بیش از 5000 مرد انجام شده نشان داد سیگاریها در ابتدا ۱۵٪ تستوسترون کل بالاتری نسبت به غیر سیگاری ها داشتند، اما پس از 10 سال مصرف سیگار، ۲۳٪ سطح پایین‌تری نشان دادند (Zhao et al., 2022)‌ در عین حال زنان سیگاری تستوسترون کل بالاتری دارند.

به طور کلی چاقی، مصرف الکل و سن، اثرات سرکوبگر سیگار را تشدید می‌کنند. به عنوان مثال، مردان سیگاری چاق ۳۴٪ تستوسترون کمتری نسبت به غیرسیگاری ها دارند.

مردان سیگاری ۱.۵ برابر بیشتر در معرض هیپوگنادیسم دیررس (LOH) قرار دارند و کاهش تستوسترون در سیگاری ها با الیگوسپرمی مرتبط است (خطر ناباروری) تستوسترون پایین در سیگاری ها، مقاومت به انسولین و چربی احشایی را تشدید می‌کند. به طور کلی تناقض اثرات دوگانه سیگار بر تستوسترون و قرار گرفتن در وضعیت مزمن، نتایج متضادی ایجاد میکند.

در ضمن تنوع بیومارکر ها هم بی تاثیر نیستند، تستوسترون ممکن است به دلیل تغییرات SHBG افزایش یابد، در حالی که تستوسترون آزاد کاهش می‌یابد. سیگار اثرات دو فازی بر تستوسترون دارد، افزایش موقت از طریق مکانیسم های کبدی و سمپاتیک و سپس سرکوب پایدار به واسطه سمیت گنادی و اختلال محور HPG.